ASYA’DA İŞBİRLİĞİ VE GÜVEN ARTTIRICI ÖNLEMLER KONFERANSI (AİGK): ASYA’DA OLUŞMAKTA OLAN AĞIRLIK

ASYA’DA İŞBİRLİĞİ VE GÜVEN ARTTIRICI ÖNLEMLER KONFERANSI (AİGK): ASYA’DA OLUŞMAKTA OLAN AĞIRLIK.

Asya hızlanmaktadır. Bundan önce, neredeyse 30 yıldır oluşturulmakta ve düzenlenmekte olan uluslararası mekanizmaların tek bir yapıya dönüştürülmesinin zamanı geldi. Net, kararlı ve kesintisiz yapının… Üstelik, tüm dünyanın şu anda buna çok ihtiyacı olduğu göz önüne alınır ise….

SAHALARDAKİ BU TOPLANTILAR…
Bu hafta başlatılan söz konusu mekanizmaların merkez üssü – aktif ve hırslı bir Sovyet sonrası ülkesi olan, bölgenin ekonomik ve siyasi liderlerinden biri olan ve aynı zamanda ana müzakere platformu olarak hareket eden Kazakistan oldu. Buraya, Kazakistan’ın başkentine, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansının (AİGK) 30.yıl dönümü VI zirvesi için 11 devlet başkanı ve on beşten fazla ülkenin hükümet temsilcileri geldi.

Platformun seçimi tesadüfen olmadı, 2014 yılından bu yana, AİGK’nın genel merkezi Astana’da bulunmaktadır. Buna, Kazakistan’ın sürekli olarak sadık bir tarafsızlık politikasına bağlı kalığı ve katılımcı ülkelerle ne siyasi, ne ekonomik ne de toprak çelişkileri olmadığı da eklenmelidir. Bu, Kazakistan’ın her taraftan temsilciler kabul etmesine, özellikle de çatışan tarafların temsilcileri de dahil olmak üzere Hindistan ve Pakistan, Tacikistan ve Kırgızistan, Azerbaycan ve Ermenistan gibi ülkelerden temsilciler almasına izin veriyor.

İlk temaslar Çarşamba günü gerçekleşti. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev, Dünya Futbol Kupasına davet eden Katar Emiri Tamim bin Hamad Al Thani’yi samimi bir şekilde karşıladı, Türk lider Recep Tayyip Erdoğan ile masa tenisi oynadı ve Devlet Başkanı Halimah Yacob adına Başbakan Mohamad Maliki bin Osman tarafından iletilen Singapur’u ziyaret davetini kabul etti.
Bununla birlikte, birçok uzmana göre, öncelikli olarak, bu tür etkinliklerde ‘zirvenin oturum aralarındaki toplantıları’ dikkate alınmalıdır. En önemli belgelerin sonuca ulaştırıldığı ve en kritik konuların tartışıldığı yer tam da burasıdır. Bu toplantılar kapsamında Tokayev ve Erdoğan, dış politika, yatırım, ticaret ve ekonomik işbirliği, lojistik, askeri, sanayi, enerji ve tarım konularını, yani en güncel ve modern konuları masaya yatırdılar. Tam da burada bir takım anlaşmalar imzalandı. Her iki taraf da ortak amaçların iki ülkenin karşılıklı ticaret cirosunu 10 milyar dolara çıkarmak olduğunu gizlemedi. Bunun için tüm olanaklar mevcuttur.

– Toplantının sonunda, ülkelerimizin Trans-Hazar uluslararası taşımacılık güzergahı boyunca trafik hacmini artırmakla ilgilendikleri not edildi. – Bu stratejik proje bölgede istikrarın sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Birlik, beraberliğimiz ve dayanışmamız daim olsun!

Ayrıca, bu toplantıda Kassym-Jomart Tokayev Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Başkan Yardımcısı Vo Thi Anh Xuan ile, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkan Yardımcısı Wang Qishan ve diğer yetkililerle bir görüşme gerçekleşti. Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman’un üçlü toplantısı da burada yapıldı.

ASYA DİREKSİYON BAŞINDA!
Genel olarak, AİGK’nın ‘ön’ kısmı da birçok sürprizi beraberinde getirdi. Kassym-Jomart Tokayev, Batı dünyasının taraftarlarının uzun yıllardır dile getirmeye cesaret edemediklerini yıllar sonra ilk kez dile getirdi.

–XXI yüzyılım Asya’nın yüzyılı olacağı öngörüsü, bugün gerçek oldu. Kazak lider, Asya’nın Nominal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve Satın Alma Gücü Paritesi açısından tanınan bir dünya ekonomik lideri haline geldiğini söyledi. – Bölge önemli derecedeki insan ve doğal kaynaklara sahiptir. Dünyanın en büyük 30 şehrinden 21’i Asyada bulunuyor. 2030 yılına kadar orta sınıf tüketim artışındaki tahmini 30 trilyon dolardan sadece 1 trilyon doların Batı ekonomilerinden gelmesi bekleniyor.

Asya’yı farklı br bölgesel oyuncu grubundan küresel ölçekteki gerçek bir ekonomik ve siyasi güce dönüştürmek için tek bir şey gereklidir – konsolidasyon.

– Asya’nın geleceği, kültürler, gelenekler ve dünya görüşleri arasındaki diyaloğu güçlendirme konusundaki ortak istekliğimize ve kolektif hazırlığımıza bağlıdır’, – diye belirtti Tokayev.
Bu amaçla, Astana bir dizi etkili önlemler önerdi ve hepsinden önemlisi, Sürdürülebilir Arabağlantı üzerine AİGK Konseyi’nin kurulmasını önerdi. Bu, nakliye, ulaştırma ve lojistik transit koridorlarında son zamanlarda ortaya çıkan boşlukları ortadan kaldırmayı ve etkin ve verimli emtia tedarik sistemi oluşturmayı mümkün kılacaktır.

– Malları taşımanın uygun yolları ve verimli fiyatlı yöntemleri, ekonomilerimizin sürdürülebilir büyümesinde önemli bir faktördür, – dedi Tokayev.

Çin Halk Cumhuriyeti tarafından başlatılan AİGK Finans Zirvesinin, Kazak lider tarafından kalıcı bir platforma dönüştürülmesi önerildi. Bu ve diğer kararlar, tüm dünyada acilen ihtiyaç duyulan AİGK bölgesinde gıda güvenliğinin sağlanması için gerçekten işleyen bir mekanizmanın oluşturulmasını mümkün kılacaktır. Aslında bunlar gıda kategorisine ait mallar için AİGK üye ülkeleri arasında ‘yeşil koridorlar’ oluşturulacaktır.

– Tokayev, Asya’nın dünyadaki tarım ürünlerinin üçte ikisini ürettiği, ancak bu alanda savunmasız olmaya devam ettiğini söyledi.

Kazakistan Cumhurbaşkanı, ekonomik meselelerin yanı sıra ekoloji ve insan sermayesi konularını da önemli ve çözüm gerektiren meseleler olarak nitelendirdi.

– Ekonomik önlemler, ancak insan boyutuna, insan kaynaklarının korunmasına ve geliştirilmesine odaklanılması halinde etkili olarak kabul edilir, – dedi

Tokayev.
‘Asya kursuna’ destek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından dile getirildi.
– Asya’daki birçok ortağımız gibi biz de, onlarca yıldır tüm sermaye ve teknoloji akışlarını kilitleyen, kendi kendini ilan eden sözde ‘altın milyarlara’ izin veren ve büyük ölçüde başkaları üzerinden yaşayan küresel finansal sistemin ilkelerinin gözden geçirilmesinin gerekli olduğuna inanıyoruz, – diye açıklamada bulundu Rusya Federasyonu lideri.
Zirvenin mantıksal sonucu, kurulun daha sonraki gelişim rotasını belirleyen genel bir karardı. Ve zirvenin ilk maddesi, AİGK’yi bir dayanışma kurulundan tam teşekküllü bir bölgesel uluslararası örgüte dönüştürmeyi amaçlıyor.

Kararda, – Örgüt, Üye Devletlerin dinamik, eşitlikçi, kapsayıcı ve dengeli ekonomik büyümesine, birbirine bağlılığına, sosyal ve kültürel gelişimine katkıda bulunacaktır, – diye belirtilmiştir. – Bölgenin güvenliğini ve refahın sağlamakı, ihtilafların Birleşmiş Milletler Tüzüğüne uygun olarak barışçıl yollarla çözülmesini sağlamak için hepimizin paylaştığı 21.yüzyılın ortak sorunlarına ortak çözümler bulmak için örgüt içi ortak çalışmaları artıracağız.

Yenilen AİGK, hem Üye Devletler arasında hem de diğer ülkeler, örgütler ve forumlarla karşılıklı yarar sağlayacak düzeyde işbirliği yapmayı amaçlamaktadır.
AİGK Yıldönümü Zirvesi gerçekten bir dönüm noktası oldu. Yukarıda söylenenleri özetlersek, şu anda tarihi bir olaya tanık olduğumuz sonucuna varabiliriz. Biz, şu anda mütevazi bir diyalog platformunun giderek tam teşekküllü işleyen bir bölgesel uluslararası örgütüne nasıl dönüştüğünü görüyoruz. Hemen olmazsa da, daha sonra, Avrupa Birliğine benzer bir Asya Birliği olma fırsatına sahip olan bir örgüt haline geleceğimizi görüyoruz.

Çıkarlar ve menfaatler farklılığına rağmen, siyasi ve bölgesel çatışmalar konusunda, Üye Devletler yavaş yavaş sözlerden ve konuşmalardan küresel durum üzerinde ciddi bir etkisi olabilecek gerçek eylemlere geçiyorlar. Ve bu sürecin birçok açıdan başlatıcısı, zengin bir entegrasyon deneyimine sahip olan Kazakistan’dır.

– Yeni bir organizasyon yaratmadığımızı, kurumsal gelişimin yeni bir aşamasına geçtiğimizi vurgulamak istiyorum, – diye özetledi zirveyi Kassym-Jomart Tokayev. – Toplantının statüsünün yükseltilmesi, Asya’nın dünya meselelerindeki artan rolün güçlendirecek ve üye devletlerin etkileşimini yeni bir düzeye taşıyacaktır.

Bu sözler dinelemeye değerdir. Ve yeni organizasyonun, Birleşik Asya tarafından temsil edilen dünya topluluğunda ciddi bir ağır sıklet statüsünü elde etme şansına sahip olduğunu kabul etmek gerekir.

Fotoğraf: akorda.kz